Dum Somero 2020 Hans Moser vizitis en Konstanz sian filon Markus, kiu naskiĝis en Berlino kaj estas “denaska Esperantisto”. Li kunportis kopion de la menukarto el la restoracia en la hotelo Volapük.
La hotelo troviĝas 5 km de la urbocentro kaj (Im Loh 14, Litzelstetten, 78465 Konstanz) proksime al la flor-insulo Mainau. Markus Moser nutras la papiliojn tie.
Pliaj fotoj de la retejo volapuek.de
Temas probable pri la sola hotelo en la mondo kun ĉi tiu nomo, dum estas deko da hoteloj kun la nomo “Esperanto”.
Bonvenon al la Volapuka restoracio
“Menade bal – püki bal” – Unu homa lingvo.
Memore al Prelato Johann Martin Schleyer (1831-1912)
Laŭ lia biografio (1856), Schleyer laboris en diversaj parohxoj en la ĉefepiskopujo Freiburg antaŭ ol li ricevis sian unuan propran parohxon proksime de Meßkirch en 1867. Dum tiu tempo li jam aperis kun siaj propraj poemoj, kiuj alportis al li certan reputacion kaj certigis lokon en nuntempaj literaturaj historioj kaj antologioj: Philatetes (1864), Amo en cent formoj (1873), kaj multe pli.
Poste okazis decida turnopunkto en la vivo de Schleyer.
Post reveno de vojaĝo al Italio (kun privata aŭdienco de Pio la 9-a) en printempo 1875, Schleyer havis problemojn pro eldiro en prediko (estis la tempo de la Kulturkampf) kaj devis pasigi kvar monatojn en Rastatt en la malliberejo.
Post lia liberigo li transprenis la postenon de pastro en Litzelstetten, kie li trovis multe da libertempo por siaj poemoj kaj la daŭrigo de siaj lingvaj studoj. Dum ĉi tiu tempo aperis la revuo “Sionsharfe”, monata gazeto por katolika poezio. Ne mirinde, ke Schleyer utiligis ĉi tiun revuon por lanĉi sian mondlingvan projekton VOLAPÜK, kies disvolviĝon – kiel taglibraj enskriboj konfirmas – li komencis la 31an de marto 1879. Lia famo kiel poeto cedas lokon al tiu de la inventinto de mondaj lingvoj, kiu restos en konversacio preskaŭ du jardekojn, ĝis kiam fine de la jarcento ĝi fariĝos pli kaj pli trankvila pri Volapuko kaj Schleyer estos forgesita.
Li pasigas la lastajn jarojn de sia vivo en sia domo en Konstanz (Schottenstrasse), kiun li nomis “Weltsprache-Zentralbüro” (Mondlingva centra oficejo) en la glora tempo de VOLAPÜK kaj de kie li dissendis sian Weltspracheblatt (ĝis 1908), lernolibrojn kaj vortarojn, religian poezion kaj poezion.
Tiel VOLAPÜK fariĝis la plej konata kaj plej grava antaŭulo de ESPERANTO, kiun la juda okulisto Dr. Lazaro Zamenhof kreis. Fakte, ESPERANTO (centjara jubileo en 1987) estas la sola planlingvo, kiu praktike pruvis sin aplikeblecon dum tiel longa tempo. Ĝi regis tiom, kiom ĝi sukcesis travivi la tempestojn kaj fariĝi miniatura modelo por efika solvo al la lingva problemo.
La memoro de Johann Martin Schleyer (li estis praonklo de Hanns Martin Schleyer, la prezidanto de dungista asocio, murdita en 1977) neniam estingiĝis en sia pli proksima hejmo.
En Konstanz, Litzelstetten kaj Oberlauda (loko de naskiĝo) stratoj portas lian nomon. Memortabuloj memorigas lin en Konstanzer Schottenstraße kaj en la pastrejo Litzelstetter.
Kaj kompreneble la HOTELO VOLAPÜK.
La planlingvoj Volapuko kaj Esperanto en Konstanz
ISBN 978-3-86628-357-2.
Geschichte und lokale Ereignisse / Hans-Dieter Kuhn. – 1. Aufl. – Konstanz : Hartung-Gorre, 2010. – 132 S. : Ill. ; 22 cm. – (Hegau-Bibliothek ; 145). – ISBN 978-3-86628-357-2 : EUR 14.80
Pri la libro ekzistas recenzo de Reinhard Hauptenthal (Bv. rigardi en la germana versio)
Germana Esperanto-Libroservo transprenis partojn el la priskribo de la eldonejo. Hartung-Gorre Verlag en Konstanco skribas:
Post pluraj malsukcesaj provoj krei mondlingvon en la Klerisma Epoko kaj en la 19-a jarcento Johann Martin Schleyer, la pastoro de Litzelstettern sukcesis elpensi la unuan mondlingvon Volapük en la jaro 1879. Unue la sukceso de la lingvo estis tre esperiga, sed post kelkaj jaroj kritikantoj elpensis sugestojn por plibonigoj, kaj kiel pli facila konkurenca lingvo Esperanto kreskis. Volapük malaperis post du jardekoj. Esperanto persistis ĝis hodiaŭ, kvankam la lingvo ne iĝis deviga mondlingvo. Krom koncizaj priskriboj pri la evoluo de la du lingvoj, la aŭtoro priskribas la multnombrajn, antaŭe neesploritajn eventojn, kiuj okazis en Konstanz kaj ĉirkaŭa regiono. Li metas ĉi tiujn en la kuntekston de ĝenerala kaj regiona historio. Unu el la fokusoj estas la laboro de Schleyer en Konstanz en la kampo de la mondlingvo, alia estas la prezento de la kultura evoluo de la urbo dum la okupado post la dua mondmilito lige kun la multaj eventoj de la esperantistoj. Post intensa esplorado, la aŭtoro kompilis multajn antaŭe nekonatajn detalojn. Faktoj de lastatempaj tempoj ĝis nun estas ankaŭ detale pritraktataj, kiel B. la malgranda Esperanto-centro en Hegau, kiu estis Stockach en la 1980/90-aj jaroj, kaj la fondo de la hodiaŭa Esperanto-grupo en Konstanco. La apendico enhavas kronologian superrigardon kaj bibliografion.
- Ekzistas librorecenzo de Franz Hofmann en la jarlibro HEGAU de la Hegau-Geschichtsverein, Volumo 71, 2014, pp 303-304, multe malpli kritika ol la recenzo de Hauptenthal.
La “Planlingvoj Volapuko kaj Esperanto en Konstanco” estas do ampleksa traktado, kiu lasas nenion dezirindan kaj estas krome – tio ne estas kompreneble – facile legebla. Se vi interesiĝas pri la temo, nepre devas legi la libron. Kvankam la recenzisto iom skeptikas, ĉu Esperanto iam staros kiel mondlingvo, ĉi tiu recenzo devas finiĝi per la samaj vortoj, per kiuj Hans-Dieter Kuhn finis sian libron: “Vivu Esperanto!”
En la listo de grupoj en Baden-Virtembergo estas adreso en Konstanz:
- 78459 Konstanca
- Esperanto-grupo Konstanz
- Kurso ĉiun mardon kaj kunvenon ĉiun sabaton
- Irmtraud Bengsch
- 07531/61094
- Lasta ĝisdatigo: 2013-01-03
125a datreveno de Esperanto en Konstanco
La naskiĝtago de la planlingvo Esperanto (1887-2012), kiun la Esperanto-Asocio Baden-Virtembergo festis la 28-an de aprilo 2012 en la Kolping-Domo en Konstanco, fariĝis feliĉa festo.
Kompleta artikolo kaj fotoj de Esperanto-Tag Baden-Virtembergo 2012 en la foto-galerio.
La evento ankaŭ estis menciita en la loka gazetaro:
Festado de la naskiĝtago de la lingvo Esperanto
Avizo pri evento en Südkurier, la 23-an de aprilo 2012
“Esperanto konektas multajn naciojn”
Intervjuo kun Imtraud Bengsch en Südkurier, la 28-an de aprilo 2012
Recenzo de libro de Reinhard Haupenthal.