Max-Josef-Metzger-Placo preta

Ĉi tiu artikolo ne legeblas en Esperanto.

Posted in Max Josef Metzger | 2 Comments

Alexander Melnikow prelegas en Berlino

D-ro Alexander Melnikow, la konata rusa lingvosciencisto kaj Esperanto-aktivulo, dum prelegvojaĝo en majo venos ankaŭ al Berlino por prelegi pri la temo:

Homo sub Stalin ĝis Putin – viveroj de esperantisto en la tiom malsamaj epokoj

Kiam?

13-an de majo 2019 je 19h30

 Kie?

Esperanto-butiko, Katzbachstraße 25

Trafikaj ligoj: Metro-stacio Platz der Luftbrücke (U6), bus-haltejo Dudenstraße/Katzbachstraße respektive Monumentenstraße (104, 140)

Alexander Melnikow dum prelego pri metodiko de Esperanto-instruado la 10-an de februaro 2002 en Lega kaj Galeria Kafejo mittendrin en Berlin-Prenzlauer Berg
Foto: Fritz Wollenberg

Aleksandro S. Melnikov naskiĝis en 1951, esperantistiĝis en 1965, profesoris kaj estris katedron de fremdaj lingvoj de teknika universitato, membro de la Akademio de Esperanto, laŭreato de la premio je la nomo de akademiano Paul Ariste (pro kontribuo al interlingvistiko), dum pluraj jaroj –kunlaboranto de la Interlingvistikaj Studoj ĉe la Poznana Universitato.

Diplomiĝis fakultate de kemio, poste – pri la angla lingvo, en 1990 doktoriĝis pri teorioj rilataj al internacia planlingvo, en 2004 defendis la unuan kaj, eble, solan en la mondo habilitacian disertacion pri tio, kio ebligas al Esperanto krei, konservi kaj transdoni kulturaĵojn, kia estas lingva personeco de tipa E-kulturano, kiel naskiĝas esperantonimoj, kiujn rimedojn Esperanto havas por estetikeco kaj emocieco de tekstoj ktp.

Aŭtoras centon da sciencaj kaj popularigaj artikoloj kaj dekon da libroj en la rusa kaj Esperanto.

Lian verkon “Gvidlibro tra Esperantio…” (2015) akademiano Carlo Minnaja nomis mejloŝtono de la E-kulturo.

En la movado – klubestro en Rostov-na-Donu (kvinon da jaroj eĉ profesia), SEJM-prezidanto, Ĉefdelegito de UEA en Sovetio ktp. Ekde 1968 (tiam lernejano) instruis Esperanton en diversaj landoj: dum la Bergena UK, kadre de la projekto Indiĝenaj Dialogoj en Nederlando, en NASK (Usono), Barlastono (Britio) k.a., prelegis en dekoj da landoj: de Japanio ĝis Hispanio, de Islando ĝis Aŭstralio.

(laŭ Esperanto in Hamburg)

 

 

Posted in Vortrag | Tagged , | Leave a comment

Honorigo Metzger 2019 kun Sankta Meso

En la vespero antaux la »Sankta Ĵaŭdo« (17a de aprilo 2019) okazis en la  pregxejo St. Joseph (Müllerstrasse 161, Berlin-Wedding) Sankta Meso memore al Max Josef Metzger. En sia prediko la  Domprobst Prälat Tobias Przytarski memorigis, ke Metzger gxis lia enkarcerigo vivis apud la pregxejo.

Poste okazis solena disponigo de florkrono de la »Parohxo St. Joseph Pfarrei St. Elisabeth« antaux la memortabulo en Willdenowstrasse.

Cxar la memorigo pri la morto de Metzger cxijare kongruis kun la »Sankta Semajno« Domprobst Przytarski atentigis pri la analogio inter Metzger kaj la pasiono de Kristo. Ankaux cxe Jesuo estis perfido, kiel okaze de la tiel nomata »memorando«, kie ne atingis konfidenculo en la ekumena movado, sed estis transdonata al la sekreta polico (Gestapo).

Domprobst Przytarski zitis el la teksto, kiu interale postulas »progreseman socipolitiko (garantio de laboro, salajro kaj viveblecojn por cxiuj, naciigo de minoj, elektrejoj, fervojoj kaj de la grandbienoj kun kampoj, arbaroj kaj lagoj, socia impostxa politiko indulge la malfortuloj)« kaj »honesta pacpolitiko surbaze de etika vero kaj fideleco inkluzive de socia justeco«.

Tio estis suficxe por kondamni Metzger pro »Ŝtatperfido« al morto, puno, kiu ankaux montras paralelon al kristo.

En la petoj estis ankaux la mencio de proceduro por Beatigo, kiu ekis antaux preskaux du jardekoj kaj kie oni devas atendi la decidon de vatikano.

Bedauxrinde ne estis mencio de la aktiveco de Metzger por Esperanto, sed la Esperanto-Liga Berlin estis invitata, partpreni en la »Patronatsfest« der parohxo St. Joseph la 5an de majo 2019 en la korto malantaux la pregxejo. Tradicio tie  eblas informi pri Esperanto gxenerale kaj pri la aktiveco de kristanaj Esperanto-organizoj.

Posted in Max Josef Metzger | Tagged | 1 Comment

Verda Sango 2 sukcese surscenigita

En subtegmentejo de danziger50 kolektiĝis la 12-an de aprilo je 15-a h vizitantoj de la dua Sango-festivalo ĉirkaū la aktoro Claus Utikal, kiu disŝprucis sangokoloran farbon diskonigante frazojn pri vivo, arto kaj paso, dume la kantistino Christina Harslem akompanis la okazaĵon per sirena kantado. La grupo iris tra la ŝtupara domo al la kelo, postlasante sangoruĝajn spurojn. Tie daūris la arta evento, dum kiu estis pentrita, miksita, formita bildo, kiu fine de la festivalo estu forbruligita sur la korto. Akompane la artisto deklaris siajn pensojn kaj sonis la bela hela voĉo de la kantistino.

Per tio estis malfermita la festivalo, dum kiu vespere ankaŭ estis surscenigita la ironie amuza spektaklo „Verda Sango 2“ kun tekstoj en germana lingvo kaj en Esperanto.

La doktoro, ludita de la spektakla reĝisoro Fritz Wollenberg, salutis la spektantojn en la salonego kiel pacientoj en sia sukurejo. Li akceptis iom nervozigite sed kun kreskanta intereso la klopodojn de la supera flegistino, prezentita de Wera Blanke, instrueti lin pri Esperanto kaj pri Esperanto-literaturo, por ke li estas preparita por kontakto kun verdsanguloj, tio signifas kun entuziasmaj Esperanto-parolantoj.

Iom malfide li permesis, ke la verdsanga kantisto Kaŝi (Carsten Schnathorst el Hamburgo) kantas en la sukurejo, post kiam la supera flegistino jam estis deklamanta la poemon de Ossaka Kenji „Ho, juna sango!“ Tamen li ĝojis, ke la vampiro, kiu ankaŭ devis esti kuracita, trankviliĝis pro la muziko.

La vampiro, korpigita de Peter Kühnel, klare konfesis, ke li, kaŝite kiel Esperanto-instruisto, celis al la verda sango de entuziasmaj Esperanto-lernantoj. Li tute ne komprenis la eksciton pro la malgranda murdo kaj la malmulteta sango elsuĉita dum la Esperanto-instruado. Eĉ li ja regas la Ĉe-metodon kaj demonstris tion al la publiko per rapid-kurso Esperanto, kiun la doktoro interrompis pro zorgo pri la sekureco de la pacientoj.

 

La supera flegistino memkompreneble havis profundajn sciojn pri la inventinto de la instrumetodo Andreo Cseh (1895-1979) kaj prezentis la ĉapitron el la verko „El la Verda Biblio“ de Izrael Lejzerowicz (1901-1944), kiu Biblio-stile raportas pri la agado de Cseh. Ankaŭ el alia satiro – “La milito de la ĉapeloj” de Louis Beaucaire (1925-1983) ŝi donis provaĵon. En ĝi la reĝo kaŭzas „civitanan militon“, ĉar li ne volis akcepti la saman supersignon super la Go en reĝo kiel la ĉambelano havas ĝin super la Co. Li postulas pli luksan supersignon, do kronon.

La supera flegistino rakontas ĉi tiun satiran fabelon, por montri, ke ankaŭ ĉe la verdsanguloj ne ĉio okazas senkonflikte, kvankam ŝi fine akcentas, ke paco estas grava celo de la verdsanguloj.

Tion konfirmas la navigatoro de tempomaŝino Phila (Fila), malantaŭ kiu kaŝiĝas la verkisto d-ro Philipp Sonntag, kiu raportas pri renkontiĝoj kun verdsangaj Esperanto parolantaj eksterteruloj, kiuj laŭ li estis atingintaj tute novan nivelon de civilizo kaj pri kies apero en la sukurejo la doktoro devas prepariĝi. Pruve li citas mutaciulon.

La stranga humuro de la spektaklo atingis la spektantojn, inter kiuj troviĝis kelkaj Esperanto-parolantoj. Ulrich Wilke zorgis pri la projeciado de la germanlingva traduko de Esperanto-tekstoj al granda ekrano, pro kio por ĉiuj en la salonego ĉio estis komprenebla.

 

 

Speciale fortan aplaŭdon ricevis la kantisto kaj muzikisto ĉe la elektra klavaro, kiu prezentis siajn kantojn, sufiĉe konatajn en Esperanto-rondoj: „Tango  de Esperantuj‘“, „Renkontiĝa kanto“ , „Amu min!“ , „Verda fabelo“, „Preĝo de anĝelo“.

Fine kun la prezentantoj dancis ankaŭ spektantoj lian  „Esperanto-Rock ‘n‘  Roll“.

Teksto kaj fotoj: Fritz Wollenberg

Posted in Theater, Berlin, Danziger 50, Uncategorized | Tagged , , | Leave a comment

Sankta Meso por M. J. Metzger

Memore al la pastro Max Josef Metzger(Pazifisto, Esperantisto kaj Pionior de la Ekomena Movado) esto okaze de la tago de lia morto Sankta Meso en la pregxejo Kirche St. Joseph (Müllerstrasse 161, Wedding) statt. Cxi tio pregxeo transprenis dum la renovigo de la  Hedwigs-Kathedrale la funkciojn de Berlina Katedralo.

La cxefcelebranto estos Domprobst Prälat Tobias Przytarski .

Poste okazos depono de florkrono antaux la memortabulo en Willdenowstrasse 8 .

En la pregxejo St. Joseph estas en la kripto la memorejo pro  Max Josef Metzger, kiu estas dum la malfermo de la pregxejo libere atingebla

Max-Josef-Metzger hatte bis zu seiner Verhaftung am 29. Juni 1943 in einer Wohnung über dem heutigen Gemeindesaal gelebt Er wurde in einem nur 70 Minuten dauernden Schauprozess vom Volksgerichtshof  zum Tod verurteilt. Er wude am 17. April 1944 im Zuchthaus Brandenburg-Görden durch Enthauptung hingerichtet. Das Todesurteil gegen Max Josef Metzger wurde 1997 vom Landgericht Berlin aufgehoben.

Den Vorwand für den Prozess bildete ein Text, den Metzger an den 19311950 Erling Eidem, den Bischof von Uppsala übermitteln wollte, er hatte aber den Fehler gemacht, eine Agentin der Gestapo als Botin zu wählen. Der Text wird auch als Demokratisches Manifest bezeichnet und ist eher ein politisches Programm für die Neugestaltung Deutschlands nach der Niederlage im Krieg als ein theologisches Traktat. Darin finden sich viele Ansätze, die Metzger seit seiner Studententenzeit vertreten hatte.

Ein kämpferischer Alkoholgegner

Das vorherrschende Bild von Metzger als gottergebenen Dulder entstand erst nach seiner Verurteilung durch die Mitteilungen an seine Brüder und Schwestern der Christkönigsgesellschaft, die 1948 als unter dem Titel »Gefangenschaftsbriefe.«  im Kyrios-Verlag, Meitingen, veröffentlicht wurden. In der Auflage von 1964 lautete der Titel: »Für Frieden und Einheit – Briefe aus der Gefangenschaft«.

1928 hatte dort die vom Metzger 1919 in Graz gegründete »Missionsgesellschaft vom Weißen Kreuz«  ein Anwesen übernommen, in der sie ihre soziale Arbeit unter dem Namen »Societas Christi Regis (Christkönigsgesellschaft)«  mit 84 Mitgliedern, davon  6 Priester, 15 Laienbrüder und 63 Schwestern, weiterführen konnten.

1936 wurde in der Zeitschrift »Heroldo de Esperanto« (Nr. 881 vom 17. Mai) für einen preiswerten Ferienaufenthalt in Meitingen geworben und darauf hingewiesen, dass schon einige der Brüder Esperanto gelernt hätten. Quelle (14 MB PDF). Es wird als »Reformkurheim« beschrieben, in dem man unter Anleitung eines Arztes gegen diverse Zivilisationskrankheiten (Folgen von Alkohol und Nikotin, Fettleibigkeit) durch naturgemässe Kost mit frischem Obst und Gemüse angehen könne.

Metzger hatte sich schon als Student für Totalabstinenz entschlossen und agitierte als junger Priester so entschieden gegen den Alkoholismus, den er als Ursache vieler sozialer Probleme erkannt hatte, dass seine Vorgesetzten in der kirchlichen Hierarchie, glaubten ihn zügeln zu müssen. Am Ersten Weltkriege nahm er als Feldgeistlicher teil und als er durch eine Erkrankung als dienstunfähig entlassen wurde, erhielt er eine Einladung von Professor Ude nach Graz, der mit ihm in vielen Fragen (Abstinenz, Vegetarismus, Pazifismus) auf gleicher Wellenlänge war. Metzger leitete den Paulus-Verlag, der das durch die Herausgabe von preiswerten Schriften publizistisch unterstützte.

Esperanto für die katholische Internationale

Ein Thema, das Metzger seit der Revolution in Russland umtrieb, war die Gründung einer »Katholischen Internationale« als Gegengewicht zur kommunistischen. Als Pazifist hatte er unter der Tatsache gelitten, das die Katholiken aller Länder für den Krieg eingetreten waren. Metzger fühlte sich mehr Papst Benedikt XV verbunden, der von seinem Amtsantritt am 3. September 1914 an versucht hatte als Friedensstifter zu wirken, aber dabei ziemlich erfolglos blieb.

Die gemeinsame Sprache der »Katholischen Internationale« sollte die internationale Sprache Esperanto sein und gerade damit eckte er bei der seit 1910 bestehenden Esperanto-Organisation für Katholiken (Internacia Katolika Unuiĝo Esperantista, heute  “IKUE”) an, deren Führung seine weitreichenden Pläne und Ideen (Pazifismus, Lebensreform) nicht zu teilen vermochte.

Die offizielle Sprache der von Metzger 1919 gegründeten Orgnisation »Mondjunularo Katolika« (MOKA) war Esperanto und es war die einzige Sprache der internationalen Zeitschrif t (La juna Batalanto), die bis 1934 erscheinen konnte. Viele Jahre lang wurde diese Zeitschrift von Wilhelm Solzbacher geleitet, der 1933 nach Luxemburg und 1940 in die USA emigrieren musste. In den 1960er Jahren war er für die Esperanto-Sendungen bei »Voice of America« verantwortlich. Er hat Max Josef Metzger noch 1939 in Luxemburg getroffen.

Wegbereiter der Ökumene

Heute wird Metzger als Vordenker und Wegbereiter der Ökomene betrachtet. Aber zu seiner Lebenszeit war der Dialog zwischen den christlichen Religionen verpönt. Unter dem Druck der politischen Situation ab 1933 in Deutschland kam es zu einer Annäherung zwischen einzelnen Vertretern der verschiedenen Glaubensgemeinschaften, was auch die Unterstützung der zunehmend unter staatlicher Repression leidenden Juden einschloss. Der Ausläser für Metzger war  die Friedens-Tagung des »Internationalen Versöhnungsbundes« 1923 in Nyborg, wo es an einem freien Nachmittag eine Zusammenkunft von Amtsträgern der verschiedenen Konfessionen gab. Daraufhin veranstaltete er 1924 in Graz einen Vortrags- und Ausspracheabend für katholische und evangelische Christen unter dem Thema: »Die Protestanten und wir« und es gabe eine rege Beteiligung. Die erste Begegnung mit der weltweiten Ökumenischen Bewegung war für ihn die »Weltkonferenz für Glauben und Kirchenverfassung« 1927 in Lausanne. Er verfasste drei Aufsätze für verschiedene Leserkreise und schrieb: »An uns Katholiken ist es, alle Einigungsbestrebungen, wo sie auch ohne uns in Angriff genommen werden, mit Wohlwollen und schuldigem Interesse zu verfolgen und für alle daran Teilnehmenden um den Heiligen Geist, den Führer zur wahren Einheit, erfürchtig zu flehen«.

Unu Sancta

Von 1938 an schrieb er unzählige Briefe an Priesterfreunde und Theologen der verschiedenen Konfessionen. Er lässt Gebetszettel mit Einheitsgebeten drucken, die durch Mitglieder seiner Gemeinschaft bei der Weltgebetswoche 1939 zu Tausenden verteilt wurde. Er verfasst Flugschriften wie »Muss die «Glaubensspaltung sein?«, »Um die Einheit der Kirche» oder »Aufbruch zur Una Sancta« und gründete schliesslich im Winter 1938/39 die »Bruderschaft Una Sancta« nach dem dem Vers in Matthäus 23.8  »Ihr aber, laßt ihr euch nicht Rabbi nennen; denn einer ist euer Lehrer, ihr alle aber seid Brüder. «.

Um Pfingsten 1939 richtet er einen Brief an die evangelischen Geistlichen. Darin lädt er
mit seiner Anrede “Im Herrn geliebte Mitbrüder!” seine evangelischen Brüder herzlich ein, die vorerst mögliche Einheit zu verwirklichen und bietet als sichtbare Möglichkeit die Bruderschaft Una Sancta dazu an.

Allein der Begriff »Una Sancta« führte beim Prozess im Volksgerichtshof zu wütenden Ausfällen von Roland Freisler, der darin einen Angriff auf das ideologische Monopol der NSDAP erkannte.

Im Gefängnis schrieb Max Josef Metzger am 18. Januar 1944 in einem Gedicht mit dem Titel »Una Sancta«:

Ihr lest:“Ein Herr! Ein Glaube! Eine Taufe!” –
In euren Kirchen predigt ihr die Schrift,
doch eurer Gottesmänner Wortgeraufe
als Ärgernis das Ohr der Heiden trifft.

“Ein Herr!” Vor Ihm sollt ihr die Knie beugen,
einmütig preisend Ihn aus Herzensgrund!
Für Kreuz und Auferstehung sollt ihr zeugen
vor aller welt mit einer Kirche Mund!

Gedenken dezentral

Lange Zeit war Max Josef Metzger nur wenigen Getreuen bekannt, aber in den letzten Jahren kamen immer neue Erinnerungsorte hinzu und es haben Veranstaltungen stattgefunden.

  • An seinem letzen Wohnort in Freiheit in Wedding ist das Gedenken fest verwurzelt. Es gibt eine ständige Gedenkstätte in der Krypta der Kirche St. Joseph, eine Gedenktafel in der Willdenowstrasse und eine Tafel im Innenhof unter seiner Wohnung. Die Gemeinde hat in früheren Jahren am Todestag die Hinrichtungsstätte im Zuchthaus Brandenburg-Görden besucht.
  • 2018 ist ein Stolperstein vor der Kirche St. Joseph im Gehweg dazugekommen.
  • Die Umbenennung der Willdenowstrasse war von den Anwohnern abgelehnt worden. Stattdessen wurde der vorherige Courbière-Platz in Max-Josef-Metzger-Platz umbenannt. Er wird seit 2017 umgebaut und sollte 2019 wieder eröffnet werden.
  • In Freiburg, seiner Heimatdiözese, wurde 2006 wurde das Seligsprechungsverfahren für Dr. Max Josef Metzger mit Übersendung der in acht Jahren zusammengetragenen Dokumente und Aussagen von Erzbischof Dr. Robert Zollitsch nach Rom eingeleitet.
  • In Freiburg hält Pax Christi die Erinnnerung  wach.
  • Christian Heß, der heutige Leiter des Erzbischöflichen Priesterseminars Collegium Borromaeum in Freiburg hat sich in seiner Promotion mit Metzger beschäftigt und als Buch veröffentlicht. »Ohne Christus, ohne tiefstes Christentum ist Krieg« (Die Christkönigsthematik als Leitidee im kirchlich-gesellschaftlichen Engagement Max Josef Metzgers) Bonifatius Verlag, 2017, 499 Seiten
  • Die von Metzger gegründete »Societas Christi Regis (Christkönigsgesellschaft)« besteht unter dem Namen »Christkönigs-Institut«bis heute. Hier befindet sich auch die Grabstätte von Metzger, der ursprünglich in Berlin begraben worden war, aber 1946 umgebettet wurde.
  • In Augsburg gibt es seit Jahren eine Gedenkveranstaltung neben dem Dim, die von Pax Christi und VVN veranstaltet wird. Im Jahr 2019 um 17 Uhr Am Domplatz – vor der Dr. Max Josef Metzger Gedenkstelle.
  • In seinem Geburtsort  Schopfheim es schon 1987 eine Ausstellung gegeben, die von dem Heimathistoriker und in der Wolle gefärbter Katholik Heiner A. Baur gestaltet worden war.
  • 1990 wurde der Vorschlag verbreitet eine »Kapelle Max-Josef Metzger«in dem Esperanto-Kulturzentrum von La Chaux-de-Fonds (Schweiz) einzurichten.
Posted in Uncategorized | Leave a comment

Temoj danziger50 – 2019 – 04

Okaze de la jubileo „100 jaroj virina balotrajto“ en Germanio nia Jartemo 2019 estas:

„La engaĝiĝo de virinoj en la Esperantlingva komunumo”

En niaj aranĝoj speciale virinoj kun sia publika agado estu elstarigitaj, spertu aprezon kaj havu ŝancon elpaŝi.

Prezentita virino en aprilo

Sabine Trenner
Foto: Fritz Wollenberg

Sabine Trenner (nask. 1962) estas diplomita inĝeniero, diplomita socialpedagogo, sistema terapiisto / familia terapiisto kaj psikoterapiisto por infanoj kaj junuloj.

En la tereno de Esperanto-kulturo ŝi multfacete agadas. En 1990 ŝi apartenis al la aktivuloj de la nove fondita „Die Esperanto-Jugend“ (DEJ – DDR), engaĝiĝis en la Esperanto-Junularo Brandenburgio (EJB) komence de la 90-aj jaroj por la junuarala interŝanĝo kun orienteŭropo, skribis engaĝite por Brandenburger Blättchen (Brandenburgia Folieto) de EJB, sed ankaŭ kreis tekstojn por la ŝatata Esperanto-muzikgrupo Kajto, ekzemple la poemon „Masko“. Per sia rakonto „Pli ol nura lumo“ ŝi gajnis en 1997 la unuan premion en la Belartaj Konkursoj de UEA.

Sabine Trenner gvidis multajn kursojn. Ŝi estas ekzamenita Ĉe-instruistino kaj instruas ankaŭ kursgvidantojn. En 1999 ŝi apartenis al la LKK de UK  en Berlino kaj respondecis por la organizado de la Infana Kongreseto en lando Brandenburgio. Por la partoprenantoj ŝi skribis la gajajn rakontojn pri Willi Abelo. En diversaj Esperanto-gazetoj troveblas kontribuoj de ŝi.

8-a de aprilo 2019, 19h30

LUMINESK – Wera Blanke prezentas, bone ilustrite, siajn impresojn pri la alloga Esperanto-silvestra renkontiĝo, luminonta ankaŭ dum la jarŝanĝo 2019 / 2020

12-a de aprilo 2019, 19h00

Surscenigo de la ironie-amuza spektaklo „Verda Sango 2″ en la salonego de danziger50, 1-a etaĝo (Festivalaj biletoj: Unu-taga 10€, du-taga 15€)

22-a de aprilo 2019,  14h00, Paska lundo en Zamenhofparko Berlin-Lichtenberg

Kie estas la Zamenhofparko? Inter Einbecker Straße, Rosenfelder Straße kaj Marie-Curie-Allee proksim

Anna Striganowa kaj Dima Schewtschenko

e de la stacidomo Lichtenberg.

Literatura pikniko en Zamenhofparko kun Anna Striganowa kaj Dima Schewtschenko, kiuj voĉlegas el iliaj rakontoj. Ankaŭ literaturaĵoj de Sabine Trenner estos prezentataj.

Al la renkontiĝejo “danziger50”!

Posted in Vortrag, Lesung, Danziger 50, Zamenhof-Parko | 1 Comment

10 jaroj Zamenhofparko – Ni festos la 9-an de aūgusto.

Jubileaj aranĝoj en Lichtenberg la 9-an de aūgusto 2019

  • Esperanto-Ligo Berlin kaj Muzeo Lichtenberg invitas:

 je 15-a horo al malfermo de la ekspzicio „10 jaroj Zamenhofparko –  Esperanto-kulturo en Berlin-Lichtenberg“ en konsilantara salonego de la urbodomo Lichtenberg.

La ekspozicio poste estas rigardebla dum la malfermaj tempoj de la        urbodomo.

 je 16-a horo al kvartala promenado kun la urbogvidanto Fritz   Wollenberg de la urbodomo (Möllendorffstr. 6) ĝis la Zamenhofparko (Einbecker Straße / angulo Rosenfelder Straße).

Estos prezentataj kaj rigardataj lokoj de Esperanto-kulturo en   Lichtenberg.

  • Esperanto-Ligo Berlin kaj Stadtteilkoordination Lichtenberg Mitte (Kvartala Kunordigo Lichtenberg Mezo) invitas

je 19-a horo al muzike-literatura aranĝo en Zamenhofparko.

Inaŭguro de la montrokesto kun informafiŝo pri la parko estas planita dum la malfermo. La programo ankoraŭ prepariĝas. Elpaŝos muzikantoj el Pollando kaj Germanio.

La jubilea aranĝo finiĝos per interparoladoj en la parko. Kulinaraĵoj kaj trinkaĵoj estas aĉeteblaj. Speciale estos invititaj Esperanto-amikoj el la naskiĝurbo de Zamenhof Bialistoko kaj el la nederlanda urbo Leeuwarden, kie ankaŭ situas Zamenhofparko.

La aranĝo instigu al pli ofta utiligo de la Zamenhofparko kiel loko de       renkontiĝo, de interparolado kaj de kulturaj eventoj.

Informoj kaj impresoj pri la Zamenhofparko

Esperantodomo

En la proksima Esperantodomo, Einbecker Straße 36 havis ĝis komence de 2015  Esperanto-Liga Berlin, Germana Esperanto-Junularo kaj Germana Esperanto-Asocio sian sidejon. Ĉi tie renkontiĝis la Ĵaūda Rondo de berlinaj Esperanto-parolantoj. Ekzistis Esperanto-arkivo kaj Esperanto-biblioteko.

Tiele la apuda parko fariĝis Esperanto-renkontiĝejo.

Propono pri nomo

Al muzika eko de jubilea Esperanto-festo la 2-an de aŭgusto 2008 renkontiĝis proksimume 70 Esperanto-amikoj en la parko. Estis voĉlegita letero de Esperanto-Ligo al la urbestrino de Lichtenberg, en kiu estis proponita la nomo Zamenhofparko. Poste la partoprenantoj, memore pri la vizito de la Esperanto-fondinto Ludwig Zamenhof 100 jarojn antaŭe en 1908 en Berlino, veturis per historia tramo al la Pola Kulturcentro, kie estis prenzentita germanlingva traduko de la libro „La Zamenhofstrato” de Roman Dobrzyński.

La nomdono

Per decido de la lichtenberga parlamento de la 20-a de novembro 2008 estis nomita la verda areo sude de Einbecker Straße inter Rosenfelder Straße kaj Marie-Curie-Allee la 17-an de majo 2009 okaze de la 150-a datreveno de la naskiĝo de Zamenhof en 2009 „Zamenhofparko“.

La 23-an de julio 2009 la urbestrino de Lichtenberg Christina Emmrich komune kun Potr Golema, Ambasada konsilanto de la ambasado de Respubliko Pollando, malkovris la prestiĝan ŝildon de la nove nomita Zamenhofparko kelkajn tagojn antaŭ malfermo de UK de Esperanto en Bialistoko, la naskiĝurbo de Zamenhof.

En la 90-aj jaroj la verda areo, nomita de la loĝantoj Rosenfelder Platz, estis aliaranĝita al bela parko kun florrondelo meze, ĉirkaŭita de benkoj, hodiaŭ portanta la nomon Zamenhofparko.

La Zamenhofparko en Leeuwarden

La nederlanda urbo Leeuwarden inaŭguris sian Zamenhofparkon 50 jarojn pli frue en 1959, kiam la Universala Kongreso de Esperanto estis dediĉita al la 100-a datreveno de la naskiĝo de Ludwig Zamenhof.

La fotoj montras la Zamenhof-monumenton (2009 Wikimedia Ytzen) kaj la Esperanto-monumenton (2008 Wikimedia Brbbl) en Leeuwarden.

Zamenhofparko Berlin-Lichtenberg – loko de renkontiĝo

En 2014 ekzemple berlinaj Esperantistoj renkontiĝis kun la kuba Esperanto-instruisto Ángel-Miguel González kaj la kuba kulturataŝeo en Berlino  al diskutrondo en la Zamenhofparko.

La Zamenhofparko por loĝantoj estas loko de ripozo. Por turistoj, speciale por Esperanto-parolantoj ĝi estas atrakcia celo.

Aleksandro Sosna, la vicurbestro de Bialistoko kaj prezidanto de organiza komitato por la UK de Esperanto en 2009, estis akceptita en 2009 de la urbestrino de Lichtenberg kaj vizitis la Zamenhofparkon kune kun Irina kaj Daniel.

Aleksandro Sosna diris: „Se vi volas komerci, parolu angle, se vi volas amikiĝi, lernu Esperanton.

Printempa purigado

Zamenhofparko estas bone flegata de la Oficejo por verdaj areoj.  La printempan purigadon ankaŭ partoprenis Esperanto-parolantoj.

La infanludejo „Zamenhofplatz“

Sude en la parko invitas flegita infanludejo kun sablokesto kaj instalaĵoj infanojn al ludado.

Fotojn vidu en la germana versio!

Posted in Zamenhof-Parko, Uncategorized | Tagged , | 4 Comments

Spektaklo “Verda Sango 2” en Centro danziger50

La ironie amuza spektaklo „Verda Sango“ estos daūrigata.

En la urĝomalsanulejo regas humoro de katastrofo. Oni enportas vampiron svenintan, kiu, kaŝite kiel Esperanto-instruisto, provis akiri la bongustan verdan sangon de entuziasmaj esperantistoj. Speciale atenti devas la Esperanto-kantisto Kaŝi el Hamburgo, kiu memtekstitajn kaj –komponitajn kantojn ĉe elektronika klavaro enŝovas en la kaosan agadon. Kiam eĉ ensaltas la navigisto de tempomaŝino Phila, raportas pri insektoj parolantaj Esperanton kaj prezentas kosman fokloron, la situacio pli kaj pli strangiĝas. Nur la supera flegistino ne perdas la superrigardon. Ŝi jam bone konas la specifaĵojn de la kulturo de verdsanguloj kaj konservas trankvilon, dume eĉ la doktoro ekscitas kaj timas pri la renomo de la hospitalo.

La spektantoj amuzite povas ĝui la spektaklon.

Kiam? 12-an de aprilo 2019 je 19-a horo

Kie? Salonego por aranĝoj en Centro danziger50

Kunagantoj: Carsten Schnathorst (Kantisto kaj muzikisto ĉe elektronika klavaro kaj entuziasma verdsangulo), Wera Blanke (Supera flegistino kaj scianto de la literaturo de verdsanguloj), Peter Kühnel (Vampiro kaj Esperanto-instruisto), Fritz Wollenberg (Doktoro kaj moderiganto), D-ro. Philipp Sonntag (Navigisto de tempomaŝino Phila)

La spektaklo estos prezentita dum la Sango-festivalo en Centro danziger50. Pliaj informoj sur la sekva afiŝo.

Posted in Uncategorized | Tagged , , , | Leave a comment

patrina lingvo EO

Ulrich Brandenburg vivas kun sia familio en Berlin-Pankow. La 21an de februaro li aperas en intervjuo kun la germana televida stacio (ZDF), ĉar li estas denaska Esperantisto. Li longe estis diplomatia servo, inkluzive kiel Ambasadoro al Moskvo (2010-2013) kaj Lisbono (2014 – 2016).

Li rakontas, ke li estis konfrontita kun Esperanto kiel infano. Lia patro Willi uzis la lingvon Esperanto ekskluzive en komunikado kun li kaj liaj du gefratoj . Post kvar jaroj kun pluraj vundoj en la Dua Mondmilito lia patro decidis aktivi por internacia interkompreniĝo. Li lernis Esperanton kaj poste mem instruis en kursoj. Tie li renkontis Margret, la patrino de Ulrich kaj Guido . Ambaŭ infanoj havis gravajn funkciojn en la germana Esperanto-movado ekde junaĝo. Ulrich estas nun prezidanto de la germana Esperanto-Asocio.

Al kio utilis?

Al la demando pri la avantaĝoj, se oni lernas de Esperanton kiel infano, diras Ulrich Brandenburg, ke por li estis pli facile lerni aliajn lingvojn en lernejo. Li konstatis: »Krom tio Esperantistoj estas malfermaj kaj ŝatas vojaĝi. Miaj fratoj kaj mi frue vidis aliajn partojn de la mondo.«

Li konkludas, ke alportis nur avantaĝojn kaj tial lia edzino Barbara kaj li decidis fari la samon kun la propraj infanoj.

Guido Brandenburg

Li ankaŭ estas demandita pri iu profitoj de Esperanto dum sia profesia kariero kiel diplomato. Ne estas uzata en oficiala trafiko, li konceds, sed aldonas: “… fakte ekzistas kelkaj diplomatoj, kiuj flue parolas Esperanton.” Ekzemple t Seán Ó Riain , kiu fidinde partoprenis la ĵaŭdam rondon en la Falkenstrasse 25 dum la 1980-aj jaroj kiel juna oficisto de la irlanda ambasadejo  en la tiama Okcidenta Berlino. Hodiaŭ li estas vic-ambasadoro de Irlando en Aŭstrio, reprezentis sian landon dum pluraj jaroj en Bruselo ĉe la Eŭropa Unio.

Utilo privata

Sed ĝuste preter la profesiaj kontaktoj sin pravigas la utilo de Esperanto, ĉar Brandenburg diras, “Pri Esperanto ni havis eksterlande multajn privatajn kontaktojn – ekster la diplomatiaj cirkloj. Lingvo malfermis pordojn kaj eblecojn por renkonti homojn “.

Brandenburg ne akceptas la skeptikon de la demandanto pri la estonteco de Esperanto. Li raportis, ke li partoprenis en du aranĝojn dum novjaro: Novjara Renkontiĝo kun pli 200 kaj Luminesk  kun ’60 partoprenantoj, inter ili tutaj familioj. Li diras: “… Estas impresa vidi kiel infanoj de multaj landoj parolas inter si ekskluzive en ĉi tiu lingvo” kaj li nun faras tion nun kun sia nepo.

—————baldaux sekvos ————————

Weltweit werden rund 6.000 Sprachen gesprochen. Nach Angaben der deutschen Unesco-Kommission ist die Hälfte vom Verschwinden bedroht. Der Internationale Tag der Muttersprache am 21. Februar – die UN-Kulturorganisation rief ihn 2000 ins Leben – soll auf die Bedeutung sprachlicher und kultureller Vielfalt aufmerksam machen und zum Erlernen neuer Sprachen animieren. Dabei wird die Bedeutung der Muttersprache für den Zusammenhalt einer Gesellschaft betont.


permasxina traduko

Patrina lingvo Esperanto
Afiŝita dimanĉe la 24-an de februaro 2019 fare de La Redakcio

Ulrich Brandenburg loĝas kun sia familio en Berlin-Pankow. Li intervjuis al ZDF la 21-an de februaro ĉar li sorbis Esperanton kun brusto. Li longe servis en la diplomatia servo, inkluzive kiel Ambasadoro al Moskvo (2010-2013) kaj Lisbono (2014 – 2016).

Li rakontas al ni, ke li kreskis kun Esperanto kiel infano. Lia patro Willi parolis ekskluzive kun li kaj liaj du gefratoj Esperanto. Post kvar jaroj kun pluraj vundoj en la milito lia patro decidis labori por internacia kompreno. Li lernis Esperanton kaj donis kursojn. Li ankaŭ renkontis Margret, la patrinon de Ulrich kaj Guido. Ambaŭ infanoj havis gravajn funkciojn en la germana Esperanto-movado ekde ilia juneco. Ulrich estas prezidanto de la germana Esperanto-Asocio
Kion ĝi alportis?

Demandite pri la avantaĝoj de frua infaneco akiraĵo de Esperanto, diras Ulrich Brandenburg, ke li trovis ĝin pli facile en la lernejo estis aliaj lingvoj lernen.Darüberhinaus li Meite: “Krom Esperanto estas senpartian kaj amas vojaĝi. Miaj fratoj kaj mi vidis multajn mondojn frue. ”

La fundo estis, ke ĝi nur alportis profitojn, tiel ke lia edzino Barbara kaj li decidis fari la samon kun siaj propraj infanoj.

Li ankaŭ estas demandita pri la profitoj de Esperanto dum sia profesia kariero kiel diplomato. Ĝi ne estas uzata en oficiala trafiko, sed diras: “… fakte ekzistas kelkaj diplomatoj, kiuj parolas fluente Esperanton.” Inkluzive de Seán Ó Riain estas fidinde ĉeestis la ĵaŭdo ronda en la Falkenstrasse 25 en la 1980-aj jaroj kiel juna oficisto de la Ambasado de Irlando en kio estis tiam Okcidenta Berlino. Hodiaŭ li estas vic-ambasadoro de Irlando en Aŭstrio, reprezentis sian landon dum pluraj jaroj en Bruselo kun Eŭropa Unio.
Utiloj en privata

Sed ĝuste preter la profesiaj kontaktoj en profito de Esperanto montras, ĉar Brandenburg diras, “Pri Esperanto ankaŭ gajnante eksterlande, multaj privataj kontaktoj – tra diplomatiaj cirkloj. Lingvo malfermis pordojn kaj eblecojn por renkonti homojn “.

Brandenburg ne dividas la esceptikon de la demandanto pri la estonta viabilidad de Esperanto. Li raportis ke li partoprenis en du okazaĵoj dum nova jaro: Novjara Renkontiĝo kun 200 kaj Luminesk ’60 Teilnemern al kiu tutaj familioj venis. Li diras: “… Estas impresa vidi kiel infanoj de multaj landoj parolas inter si ekskluzive en ĉi tiu lingvo” kaj li faras tion nun kun sia nepo.

ZDF kun ĉi tiu intervjuo al komunikita de gazetaro de la germana Federacia Esperanton kun la temo “115 jaroj: Esperanto kiel unua lingvo – respondas la Gepatra Lingvo Tago, februaro 21,” kaj kiun suplementu kun informoj el la germana Komisiono por Unesko. De ilia gazetara eldono de 6 februaro estis adoptita:

Ĉirkaŭ 6,000 lingvoj estas parolitaj tutmonde. Laŭ la Germana Unesko-Komisiono, duono estas minacata kun malapero. La Internacia Tago de la denaska lingvo sur Februaro 21 – UN kultura organizo vokis lin en 2000 al la vivo – por atentigi pri la graveco de lingva kaj kultura diverseco kaj instigi ilin lerni novajn lingvojn. Ĝi emfazas la gravecon de la gepatra lingvo por la kohereco de socio.

En la retejo de Lingvistrajtoj ekzistas alvoko por 2017 por la Internacia Tago de la Patrino, kiu tre agordas la rolon, kiun Esperanto volas.

La provo ankaŭ konstruas la proteston de 1952 en Bangladeŝo, kiu estis deklarita “Patrina Tago” de UNESKO en 1999. Ĝi citas diversajn publikajn figurojn, kiuj simpatie esprimis sin al Esperanto.

Konsiderinda estas la deklaro de la Aŭstra Federacia Prezidanto, doktoro Med. Heinz Fischer (ĝis 2017), kiu anoncis en la Wiener Zeitung la 10an de februaro 2016, “mi parolas la internacian validan lingvon Esperanto. Mi renkontis mian unuan edzinon en esperanta klaso. Tial ni instruis niajn du infanojn ĉi tiun lingvon de frua aĝo, sekvante la ekzemplon de du generacioj de la Brandenburg-familio.
Ĉi tiu eniro estis poŝtita en Uncategorized kaj etikedita Seán Ó Riain. Marki la daŭrligo. redakti
← Ondo 292 pri la regiono

Germana esperanto

Plej novaj artikoloj
Patrina lingvo Esperanto
Ondo 292 pri la regiono
Temoj danziger50 – 2019-03
Brila makulo vivas
Max-Josef-Metzger-Platz printempa
Invito al la Jara Ĝenerala Kunveno 2019 kun amendo de la Artikoloj de Inc

 

Posted in Uncategorized | Tagged | Leave a comment

En Ondo pri la regiono

La aktuala numero [№2 (292) / 2019] de la »Internacia sendependa magazino« kun la titolo La Ondo de Esperanto estas senpage elŝutebla el la retejo en formato PDF kaj ePub.

Estas raportoj pri la tri renkontiĝoj ĉirkaŭ novjaro 2018/19, kie ankaŭ partoprenis Berlinanoj aŭ eĉ (Lu Wunsch-Rolshoven, NoRo) organizis.

  • paĝo 13: Andreas Diemel, Luminesk’ apud Bonn
  • paĝo 24: Aikawa Takuya, La nova sento: JES en Storkow
  • paĝo 16: Lu Wunsch-Rolshoven, Novjare en Wiesbaden, Germanio

La kontribuo de Aikawa Takuya estas aparte menciinda, ĉar ne estas – kiel ofte en Esperanto-medio – pala raporto de la organizantoj mem (kiuj eble ne trovas partoprenanton por verki raporton). Estas partoprenanto,  kiu eĉ ne planis sian partoprenon, kiu rakonatas pri siaj travivaĵoj kaj spertoj.

Germanlingva  raporto estis en la regiona gazeto (Märkische Oderzeitung, MOZ) de la 3a de januaro 2019.

Pri la partopreno de Berlinanaoj en Luminesk’ apud Bonn oni povas ekscii en la kutima formala maniero:

Barbara kaj Ulrich Brandenburg enkondukis al la Universala Kongreso en Finnlando per vespera lumbildprelego, el Belgujo alvenis An Olijslagers por oferti altkvalitan kvizon. Antaŭ la Silvestra balo okazis denove la konkurso “majstrokuiristo”, kie gajnis karea versio de la germaneca “spegulovo”. La festan polonezon, enkondukante la balon gvidis Rob Keetlaer. Postvesperan distradon ofertis la “gufujo” kun glaso da teo kaj spiritaj programeroj.

Estas raporto de la partoprenantino Liba Gabalda en »Esperanto aktuell« 1/2019 paĝo 21 kun pliaj detaloj pri la kontribuoj de niaj Berlinanoj Barbara (kuirado) kaj Ulrich Brandenburg kaj Wera Blanke (prelego). Bedaŭrinde ne rete atingebla.

Surpriza kontrasto al ĉi tio simpla listigo de programeroj sen detaloj pri la enhavo aŭ pri la kvalito estas la kontribuo pri JES, kiu povus esti modelo por aliaj, kiuj intencas freŝe kaj persone raporti pri evento.


La nova sento: JES en Storkow

El foto de Ivo Miesen en Ondo 292 paĝo 12

(En tiu ĉi raporto, mi uzas triapersonan pronomon “ri” por ne indiki sekson aŭ genron de homoj menciataj. Tiu skribmaniero estas unu parto de mia lernado dum la aranĝo.)

Mia partopreno en la 10a Junulara Esperanto-Semajno, okazinta de la 28a de decembro 2018 ĝis la 4a de januaro 2019 en Storkow (Germanio) estis hazarda. Dum retumado allogis min fejsbuka afiŝo de JES. Pasigi novjaran semajnon ekster Japanio ŝajnis al mi bona ideo, kaj mi tuj aliĝis, sciante preskaŭ nenion pri ĝi. Nun, reveninte hejmen, mi asertas ke mia decido estis ĝusta.

La organizado vere impresis min. La reta aliĝilo funkciis tre bone kun kelkaj atentemaj opcioj kiel nedeviga indiko de sekso kaj elektebleco de manĝo vegana, vegetara aŭ kunvianda. Danke al tiu ebleco mi ĝuis veganajn manĝaĵojn bongustajn. Estis ĝojiga surprizo, ke multaj partoprenintoj elektis veganan manĝon kaj estis preparitaj diversaj veganaj menuoj en la manĝejo.

Informilo antaŭaranĝe disdonita per retmesaĝo enhavis multajn praktikajn informojn pri alveno, programo kaj ejo. En la ejo, junulargastejo Hirschluch mi komforte pasigis tempon kun multaj novaj amikoj. La programo estis nek tro densa, nek tro maldensa, kaj estis etoso libera, mem- kaj kunhelpema. La organiza teamo estis facile kontaktebla surloke, kaj ĉiuj teamanoj estis afablaj.

Mi konatiĝis kun multaj lertaj kaj talentaj homoj en JES. Unu el la plej interesaj ekzemploj estis volontulado en Esperantaj laboroj. Per diverstemaj prelegoj kaj diskutrondoj mi povis ekkoni pensojn kaj vivmanierojn de aktivaj esperantistoj. Precipe interese por mi estis, ke iliaj pensoj, ideoj, agadoj kaj kondutoj ŝajnas ligitaj al la esperantisteco. Peter Baláž montris fundamentan komunecon de la vegana kaj Esperanta ideoj. Ri kaj Hans Becklin ankaŭ kondukis min al profunda mondo de legado en Esperanto. Eduard Werner prezentis problemojn de politiko pri minoritata lingvo per ekzemplo de la soraba. Tobiasz Kubisiowski klarigis historion de pola junulara movado, kaj Roma Jeziorowska proponis novan eblecon prezenti Esperanton ĉe festivaloj malfermemaj kaj amuzemaj. Markos Kramer instigis min uzi Esperanton pli radikale genro-neŭtrale. Post tiu lernado, mi nun demandas al mi mem: kiel mi povos ĝui esperantistan vivon, kaj kion mi povos montri aŭ prezenti al aliaj esperantistoj?

La bunta kaj amuza vespera programo estis granda allogaĵo. Bonega tradicio estas la festeno, kiu nomiĝas “trinko-manĝa nokto”. Partoprenantoj bonvole kunportis bongustaĵojn de siaj landoj aŭ nacioj, kaj ĉiuj kune gustumis ilin. Ankaŭ mi kundividis botelon da sakeo Dassai en la festeno. La botelo tre rapide elĉerpiĝis kaj feliĉe estis, ke mia kontribuaĵo plaĉis al partoprenintoj.

Por mi, modesta amanto de alkoholaĵoj, la surloka drinkejo estis beno kaj fonto de viveco dum la semajno. Ĉiuj bieroj germanaj kaj polaj, vendataj tie, ege bongustis. La pola vodko Soplica estis por mi nova eltrovo, kaj mi jam sopiras gustumi ĝin ankoraŭfoje. Je la momento de novjaro ni festis kun ŝaŭmvino aŭ suko, kaj tiama etoso de amikeco daŭre restos neforgesebla en mia memoro.

Diversajn koncertojn de talentaj muzikistoj ĝuis partoprenintoj preskaŭ ĉiutage. Interalie, kantado per magie bela voĉo de Alena Adler kaptis mian koron. Mi sincere deziras havi pliajn ŝancojn aŭskulti rian kantadon. Mi eĉ revas, ke mi iam povos inviti rin en Japanio.

JES estis mia unua eŭropa Esperanto-aranĝo. Kiel supre skribite, mi plene ĝuis la tutan aranĝon, kaj tio iĝis neforgesebla memoro por mi. Tamen, mi estis novulo, dum multaj aliaj jam konis unu la aliajn, kaj mi iomete timas, ke mi estis nur fremda gasto, ĉar mi sentis mian nespertecon paroladi Esperante.

Nun mi sentas bezonon envolviĝi en Esperantaj okazaĵoj kaj praktiki Esperanton pli ofte. Kompreneble mi deziras partopreni en JES ankoraŭfoje. Estos interese se nova generacio de japanaj esperantistoj mem organizos renkontiĝon aŭ seminarion, kiu espereble instigos eksterlandajn esperantistojn vojaĝi al la orienta rando de Eŭrazio, eĉ malgrandskale. La plej grava leciono, kiun JES donis al mi, eble estas efiko de fizika renkontiĝo inter esperantistoj. Rekta komunikado en sama loko inspiras homojn plej bone kaj Esperanto vere taŭgas por tiu celo.

Aikawa Takuya

Posted in Brandenburg, JES | Leave a comment