Traduko sekvos post kontrolo de la germana versio
Traduko sekvos post kontrolo de la germana versio
Traduko sekvos post kontrolo de la germana versio
Traduko sekvos post kontrolo de la germana versio
La teksto nur ekzistas en germana versio.
Invito kaj protokolo + raporto de la estraro
Esperanto-kulturvespero en Esperanto-butiko, Katzbachstraße 25 (Kreuzberg). Trafikiloj: U6, Buslinio 248 – Platz der Luftbrücke, Buslinioj M43 kaj 140 – Dudenstraße/Katzbachstraße.
„Tria dulingva Berlin-urbogvidilo en preparo“
La tria volumo de la dulingvaj urbogvidiloj en germana kaj Esperanto kun la titolo „De Aleksandra Placo al Marx-Engels-Forumo“ nun estas en preparo. Pri la stato de la preparoj informas la aŭtoro Fritz Wollenberg.
Prepar
Mierendorffplatz 19 / Ecke Lise-Meitner-Straße 6 19589 Berlin – mapo
Vendredo, 01.09.2023 – 14:00 h
Mesaĝo de Universala Esperanto Asocio okaze de la Internacia Tago de Paco 2022
La unua de septembro estas Tago de Paco.
En multaj lokoj tutmonde okazos manifestacio. Jen la alvokoj por la manifestacio en Berlino.
La fondo de la Esperanto-Grupo en Berlin okazis 1903 kun subteno de la Gemana Pac-Asocio (Deutsche Friedensgesellschaft)
Hildegard Nickel en Esperanto Triumfota N-o 169, 9.12.1923
En la plej maloportuna tempo, en kiu en Germanuĵo la intereso por idealaj aferoj estas repuŝata, nun estas la 20 jara datreveno de la fondiĝo de la Esperanto gruparo Berlin. Oni ne povis aranĝi brilan jubilean vesperon, sed nur modeston sed indan memorfesteton kaj samtempe propagandvesperon, Ĝi okaziĝis la 17 an de novembro 1923 en la salonego de la Werner—Siemens—Realgymnasium Berlin-Schöneberg. Ĉeestis ĉ. 150 personoj, inter ili ankaŭ multai malnovaj.Esperantistoj. krom
tio reprezentano de la ministerio de la internaj ateroj, reg. kons. Dr. Becker, anstaŭante ŝtatan sekretarion Schulz, kai diversaj reprezentantoj de berlinaj ĝazetoj kaj unuiĝoj.
La prezidanto Direktoro Glück salutis la ĉestantojn kai transdonis ln bondezirojn de Esperantistoj el plej diversai landoi. Pluraj el ili per dankindaj subvencioj ebligis la festaranĝon.
F-ino Nickel faris. mallongan paroladon pri la temo: 20 jaroi de Esperanto en Berlin skizante en ĝi la kreskadon de la grupo sub la regado de la diversaj prezidantoj: Prof. Schmidt, Patentadvokato Schiff kat Direktoro Glück.
Poste Dr. Winsch en bonega propagand-parolado interese pritraktis Esperanton kaj la unuan tempon de la vidpunkto de reformisto.
S-oj Kirschke kaj Blankenheim bonege deklamis Esperantajn tradukojn kai originalaĵoin, inter ili de Baghy.
La plej interesa parto de la vespero estis la mallongaj raportoi de la ĉeestantai fondintoi kai longjaraj kuntaborantoj de la ĝrupo Berlin. Profesoro Schmidt. Potsdam, bedaŭrinde ne povis ĉeesti, sed Direktoro Gliick laŭtlegis lian salutleteron, kiu estas grava konfeso de sciencisto por Esperanto.S-o Jules Borel, frato de la fondinto. En brila kaĵ serĉa maniero parolis pri la tempo antaŭ 20 jaroj kaj nun.
S-o sekreta konsilisto Wetekamp donis klarigojn pri Esperanto de l’ vidpunkto de lernejestro; Krome parolis patenadvokato Schiff kaj s-o Markau.
Post la 10 h estis fermata la oficiala parto kaj membroj kaj gastoj ĉeestis en senĝena kunveno en apuda kafejo ĝis la noktomezo.
Hildegard-Nickel
Societo de New Castle o/Tyne aranĝos senfadenan paroladon pri Esperanto en angla kaj Esperanta lingvoj de la stacio de la Brita Senfadena Telefon-Kompanio en New Castle (5 NO. 400 metroj). Parolos s-o A. R. Fairbairn ĉirkaŭ la 7,15 h. ptm. (19,15 horo).
Oni petas ĉiujn samideanain en- kai eksterlandajn, kiuj aŭskultos la paroladon, tuj informi pri tio per poŝtkarto s-on E. Lynch -Odhams , Station Director, British Broadcasting C o , 24, Eldon Square, New Castle o/Tyne.
Newcastle Radiostacio. La Novkastela Esperanto-Societo aranĝis kun la Stacio-Direktoro de la Brita Senfadena Telefonio Ko. ĉe Newcastle/Tyne por parolado pri Esperanto, angle kaj Esperanto, je Zamenhofa Tago, la 15an de Decembro. S-ro A. R. Fairbairn parolos ĉirkaŭ la 19a 15 (7a 15 p t.m.). Oni petas ke ĉiu, kiu aŭdas la parolon, tuj skribu al S-ro E. Lynch-Odhams, Station Director, British Broadcasting Co., 24 Eldon Square, Newcastle-on-Tyne, Anglujo.
El “Oficiala jarlibro” von UEA
Hildegard Nickel en Esperanto Triumfota N-o 169, 9.12.1923
En la plej maloportuna tempo, en kiu en Germanujo la intereso por idealaj aferoj estas repuŝata, nun esias la 20 iara datreveno de la fondiĝo de la Esperanto gruparo Berlin. Oni ne povis aranĝi brilan jubilean vesperon, sed nur modestan sed indan memorfesteton kaj samtempe propagandvesperon. — Ĝi okaziĝis la 17 an de novembro 1923 en la salonego de la Werner-Siemens-Realgymnasium Berlin Schöneberg. ĉeestis ĉ. 150 personoj inter ili ankaŭ multaj malnovaj Esperantistoj, krom tio reprezentanto de Misterio de la internaj aferoi, reg. kons. Dr. Becker, anstaŭante ŝtatan sekretarion Schulz, kaj diversaj reprezentantaj de berlinaj gazetoj kaj unuiĝoj. — La prezidanto Direktoro Glück salutis la ĉeestantojn kaj transdonis la bondezirojn de Esperantistoj el plej diversai landoj. Pluraj el ili per dankindaj subvencioj ebligis la festaranĝon.
F-ino Nickel faris mallonn paroladon pri la temo: 20 jaroj de Esperanto en Berlin skizante en ĝi la kreskadon de la grupo sub la regado de la diversai prezidantoj: Prof. Schmidt, Patentadvokato Schiff kaj Direktoro Glück.— Poste Dr. Winsch en bonega propagand-parolado interese pritraktis Esperanton kaj la unuan tempon de la vidpunkto de reformisto.
S-oj Kirschke kaj Blankenheim bonege deklamis Esperantajn tradukojn kaj originalaĵojn, inter ili de Baghy.
La plej interesa parto de la vespero estis la malongaj raportoj de la ĉeestantaj fondintoj kaj longjaraj kunlaborantoj de la grupo Berlin. Profesoro Schmidt, Potsdam, bedaŭrinde ne povis ĉeesti, sed Direktoro Glück laŭtlegis lian salutleteron, kiu estas grava konfeso de sciencisto por Esperanto. — S-o Jules Borel, frato de la fondinto, en brila kaj ŝerĉa maniero parolis pri la tempo antaŭ 20 jaroj kaj nun S-o sekreta konsilisto Wetekamp donis klarigojn pri Esperanto de l’ vidpunkto de lernejestro. Krome parolis patentadvokato Schiff kaj s-o Markau. Post la 10a. estis fermata la oflciala parto kaj membroi kaj gastoj ĉeestis en senĝena kunveno en apuda kafeio. Ĝis noktomezo.
La aliro al la nova komunikilo, kiu poste ricevis la nomon “radio” okazis dum Zamenhof-tago
Societo de New Castle o/Tyne aranĝos senfadenan paroladon pri Esperanto en angla kaj Esperanta lingvoj de la stacio de la Brita Senfadena Telefon-Kompanio en New Castle (5 NO. 400 metroj). Parolos s-o A. R. Fairbairn ĉirkaŭ la 7,15 h. ptm. (19,15 horo).
Oni petas ĉiujn samideanain en- kai eksterlandajn, kiuj aŭskultos la paroladon, tuj informi pri tio per poŝtkarto s-on E. Lynch -Odhams , Station Director, British Broadcasting C o , 24, Eldon Square, New Castle o/Tyne.
Esperanto Societo de New Castle Geo Shepherd, Hon. Sekr
El “Oficiala jarlibro” von UEA
Pentekoste 2023 okazis la Germana Esperanto-Kongreso en Braunschweig (Brunsvigo), kiu estis celebrita kiel la 100-a ekde 1906 kiel iom datreveno. Krom la junulargastejo, kie povis loĝi multaj partoprenantoj kaj kie okazis parto de la programo, estis uzataj ankaŭ aliaj lokoj en la urbocentro. Por la festa malfermo la “Malnova Urbodomo”, por la ĝenerala kunveno kaj la kultura programo la “Forum Medienhaus” de FUNKE Medien Niedersachsen GmbH kaj la muzeo en la kastelo, kie oni memoris, ke en Braunschweig la suvereno mem invitis la eliton de la duklando al prelego pri Esperanto, en kiu li mem partoprenis kun sia edzino ĝis la fino.
Raporto de Ulrich Brandenburg (Berlinano), kiu ne plu rajtis kandidatiĝi, aperas en la novaĵretejo La Ondo de Esperanto kun kelkaj fotoj. Inkluzive de la nova estrao de GEA.
Klopodoj por forlasi la fermitajn Esperantojn rondojn estis laŭdindaj sed havis limigitan sukceson. La 26-an de majo la Braunschweiger Zeitung havis artikolon kun la titolo “Kiu interesiĝas pri Esperanto”, en kiu estis pezentitaj la senpagaj ofertoj (lingva kurso, koncertoj). Kontribuaĵo en aprilo prezentis la kutimajn ĝeneralajn informojn pri Esperanto kaj antaŭvidis 200 partoprenantojn. La anonco estis ankaŭ en la regiona kalendaro de eventoj. Eĉ “Die Zeit” transprenis la tekston de dpa (koncertoj, kabaredo kaj kajakoj). La Kastelmuzeo eldonis sian propran gazetaran komunikon, kiu ne estis tute sen efiko.
De lia elekto ĉe Pentekosto 1925 en Magdeburgo ĝis lia neatendita morto en februaro 1925, Dr. Kliemke agis kiel 4-a prezidanto de Germana Esperanto-Asocio.
Inter la militoj li estis konata en Berlino kiel intelektulo kun soci-kritika fono. Li tiam trovis multaj da komunaj ideojn kun la bahaanoj, kiuj tiam ekinteresiĝis pri Esperanto.
La 18-an de februaro 1911, Kliemke prelegis en la Brunsviga Kastelo pro la invito de la duka reganto (Johann Albrecht, Duko de Meklenburgo) Kadre de la 100-a Germana Esperanto-Kongreso okazis vizito, gvidatata e la estrino de Kastelmuzeo en la historia loko sabate la 27-an de majo 2023 ekde la 15-a horo. Informoj por vizitantoj pri la konstanta ekspozicio de la muzeo estas tradukitaj en Esperanton.
La partoprenantoj ricevis la jenajn informojn pri Kliemke:
D-ro Ernest Kliemke, Prezidanto de Germana Esperanto-Asocio 1925 – 1928 faris prelegon la 18-an de februaro 1911 en la Brunsviga Palaco laŭ invito de la duka reganto (Johann Albrecht, Duko de Meklenburgo)
Gvidita vizito de la historia loko (Kastelmuzeo) sabate la 27-an de majo 2023 ekde la 15-a.
Partoprenantoj en la Esperanto-Kongreso ankaŭ havis senpagan eniron.
D-ro Ernst Kliemke estis la prezidanto de la Deutscher Esperanto Bund eV ekde Pentekosto 1925 ĝis sia neatendita morto la 20-an de februaro 1928
En la kongreso en Magdeburgo, kie li estis elektita, la malfermo estis elsendita per radio, kiu estis la plej moderna medio tiutempe. Li sekvis Dr. Steche, kiu, kiel aliaj membroj de la estraro, ne kandidatigis denove. En la antaŭa jaro 10 000 gejunuloj kaj same multaj plenkreskuloj partoprenis en Esperanto-kursoj.
Kliemke ne povis ĉeesti la jarkunvenon en Kolonjo en 1926, ĉar li vizitis Usonon pro komercaj kialoj kaj sendis skriban saluton. Li vizitis la kongreson de “Esperanto-Asocio de Norda Ameriko” en Filadelfio (20-25 julio), kie li parolis salutvorton.
Li denove povis partopreni la kongreson en Munkeno (Pentekosto 1927) kaj ankaŭ en la mondkongreso en Dancigo (Danzig/Gdańsk) en la sama jaro (28 julio – 4 aŭgusto), kie li prelegis pri la temo “La kulturaj principoj de l’ Baha’ismo“, kiu aperis ankaŭ presite kaj en germana traduko.
Tie li partoprenis la inaŭguron de Esperant0- kverko en la sopoto en ĉeesto de reprezentantoj de la urbo Gdańsk kaj konataj esperantistoj, inkluzive de Lidia Zamehof.
Lia morto estis neatendita kaj interrompis lian laboron por Esperanto. En la januara numero de “Germana Esperantisto” li en nekrologo por Otto Flatauer li atentigis ke tiu interesiĝas pri Esperanto pro lia libro “Kulturo kaj Lingvo” kaj lernis la lingvon per lia kurso en la “Berliner Tageblatt”. Flatauer havis privatan komercan lernejon proksime de Alexanderplatz kaj apogis la kunlaboron kun la eldonejo Rudolf Mosse kun novaj ideoj.
En detala nekrologo skribis DEB en la marta numero de “Germana Esperantisto”
Li prelegis en aranĝo en la Herrenhaus (iama prusa ŝtata parlamento) la 9-an de januaro 1925, kiun partoprenis 500 homoj.
Per lia kontakto kun la eldonejo Rudolf Mosse tie ekestis la “Biblioteko Tutmonda” en “Esperanto-Fako”, kiu eldonas popolajn skribaĵojn en malmultekostaj eldonoj .
En “Crescendo Theaterverlag” de Mosse aperis “Esperanta danc-kanto” kun teksto de Kliemke, kiu montras lian vastan gamon de talentoj kaj interesoj.
Lia famo baziĝis sur la libro “Princoj sen krono” enVita-Verlag. En ĝi, Kliemke priskribas sian vizion de “kultura organizo” kiel alternativon aŭ suplementon al partioj. La subtitolo “preskaŭ romano” rilatas al la elektita formo de kolekto de mallongaj fikciaj raportoj de fikciaj gazetoj kiuj ilustras liajn ideojn el la perspektivoj de malsamaj mondkonceptoj.
Temas pri la laboro de la usona milionulo Richard Fry, kiu uzas sian hereditan riĉaĵon por krei “kulturan organizon” bazitan sur la principoj de Nienkamp.
Esperanto estas plurfoje menciita, sed kompreneble en la funkciado de tiu ĉi kultura organizo.
La libro estis pozitive akceptita de intelektuloj en Germanio kaj ricevis multajn pozitivajn recenzojn, kvankam kutime sen mencii la aspekton “Esperanto”.
Pro la libro en Germanujo fondiĝis “Freyschaften” kaj “Freybund”, en kiuj partoprenis ankaŭ esperantistoj kaj Esperanto-grupoj.
La ideo baziĝas sur socialreformaj ideoj, pri kiuj Kliemke longe okupiĝas kaj kiuj troviĝas ankaŭ en lia propagando por Esperanto. Post la komenco de la unua mondmilito, kiel Heinrich Nienkamp, li ellaboris 46-paĝan proponon en sia eseo “La Reichs-Aktien-Gesellschaft, Propono por la Organizo de la Paca Ekonomio en Milito” por redistribui la terurajn profitojn. el la milittempa ekonomio en socie akceptebla maniero. Ĝi estas verkita kiel peticio al la Imperiestra-Kanceliero kaj priskribas la militon en la maniero de la reganta propagando kiel “liberigan lukton por eŭropa kulturo”.
Tio baziĝas sur liaj spertoj kiel bankisto kun ligoj al la plej altaj rondoj de financ-kapitalo kaj kolonia administrado, kiujn li havis el lia profesia kariero.
Post studado de juro en Freiburg kaj Berlino (1894 doktoriĝo pri la rolo de la Federacia Konsilio), li komencis kiel tribunala asistanto en Berlino kaj poste ŝanĝis al privatan industrion. Por Deutsche Bank, li prizorgis la jurajn aferojn rilate la urba evoluo de Charlottenburg-Westend. Ĉar li evidente pruvis esti kapabla kaj fidinda, li estis nomumita al direktoroj de firmaoj en kiuj Deutsche Bank havis intereson. En ilia nomo, li poste partoprenis en Londono en intertraktadoj pri la Bagdada fervojo.
En la kolonio “Germana Orienta Afriko” (hodiaŭ esence Tanzanio), li estis de la “Orientafrika Fervoja Kompanio” kaj de la “Orientafrika Banko”. Li ankaŭ estis direktoro de “Hotelgesellschaft (gasteja asocio) Kaiserhof”. Ili prizorgis la “Hotelon Kaiserhof” en Daresalamo, kiu estis la plej moderna kaj luksa en la regiono: kun “viena kafejo”, varma fluakvo kaj elektra lumo. Estas pruvoj ke Kliemke restis tie dum siaj vizitoj en Orientafriko.
Tamen, lia oficejo estis en Berlino en la registara distrikto, kie okazas la kontaktoj kun la kolonia administracio. Klimke partoprenis en la koloniaj kongresoj pro oficialaj taskoj, kaj uzis la eblecon por atentigi pri la lingva problemo en Orienta Afriko. Ĉi tie li ankaŭ renkontis Johann Albrecht, Dukon de Meklenburg-Schwerin kaj lian edzinon, Princinon Elizabeto de Stolberg-Roßla, kiuj ambaŭ tenis gvidajn poziciojn en la Germana Kolonia Societo.
Estis ĉirkaŭ 1907 kaj 1908 kiam Esperanto spertis rimarkindan kreskon en Germanio: la GEA estis fondita en Braunschweig kaj la mondkongreso okazis en Dresdeno en 1908. Kliemke subtenis tion per artikoloj en Berlinaj ĉiutagaj gazetoj, kaj povis profiti de liaj profesiaj kontaktoj. Li argumentis el la praktika vidpunkto de la komercisto (Kaufmann), dum la Esperanta propagando kutime emfazis la lingvajn aspektojn (facilo, reguleco, literatura valorao).
Liaj tekstoj estis transprenitaj de aliaj gazetoj kaj tial konataj ekster Berlino. Ligo al la revuo “Vortrupp”, kiu estis ligita al la vivreforma movado, disvolviĝis. En ĉiu jaro antaŭ la unua mondmilito estis multpaĝa kontribuo pri Esperanto kaj la progreso de la Esperanto-movado, plejparte verkitaj de Kliemke mem. Kiam Zamenhof mortis en 1917 ,apera pli longa omaĝo,poste ankaŭ kiel broŝuro.
Kulmino de lia agdo por Esperanto estis certe la prelego en la duka palaco en Brunsvigo en januaro 1911. La duko kunvokis la eminentulojn de la duklando al la palaco, kie Kliemke prelegis pri Esperanto.
Jam ekzistis aktiva Esperanto-movado en Brunsvigo. Jam en 1907 ĉi tiu varbis por la fondo de landa asocio lau la ekzemplo de Francio kaj Anglio, kiu poste fariĝis Germana Esperanto-Asocio. Esperanto-kursoj okazis en la lernejo por apotekistoj de Dr. Freise. anstataŭe kaj la advokato Reinking, kiu poste estis promociita al prokuroro, estis implikitaj en la loka asocio.
Post la prelego de Kliemke, la lokaj aktivuloj raportis pri siaj spertoj.
Laŭ speciala peto de la Dukino, kiun ĝenis la tro teknikajn diskutojn, Kliemke deklamis la poemon “Königstochter”, kiu estis tradukita de Zamenhof.
En sonĝo princinon mi vidis
kun vangoj malsekaj de ploro, –
sub arbo, sub verda ni sidis,
tenante nin koro ĉe koro.
De l’ patro de l’ via la krono
por mi ĝi ne estas havinda!
For, for lia sceptro kaj trono –
vin mem mi deziras, aminda!”
– “Ne eble!” ŝi al mi rediras:
“En tombo mi estas tenata,
mi nur en la nokto eliras
al vi, mia sole amata!”
Kelkajn semajnojn poste, la duko kun lia edzino vizitis la “Internacian Ekspozicion pri Vojaĝado kaj Turismo” en la salono de ekspozioj apud Zoologia ĝardeno en Berlino, kiu ankaŭ havis grandan Esperanto-ekspozicion. Kliemke renkontis la dukon denove kaj klarigis la materialon elmontritan. Ĉi tiuj inkluzivas riĉan elekton de revuoj el la tuta mondo kaj pri diversaj temoj.
Prepara rimarko pri celkonscia parolstilo.
“Tempmaŝino navigisto Phila”, bone vojaĝanta eksterterano de galaksioj proksimaj kaj foraj, kun kaŝnomo d-ro Philipp Sonntag, raportas el evento en Berlino, serĉanta novajn esperantistojn. Phila volas klarigi, ke Esperanto estas populara lingvo tra la galaksio, fakte la sola klara kaj racia lingvo por eksterteranoj.
Mi kiel Phila ĉiam uzas mian propran parolstilon por prezenti ion:
Sur Planedo Tero, mi unue parolas al la publiko en la germana, la ĉina aŭ la angla. Sed fojfoje mi ripetas mallongan, simplan frazon en Esperanto. Ĝuste tiel mi povas bone transdoni, ke Esperanto estas precipe facile komprenebla lingvo.
Krianta pro ĝojo, vivanta eksterterano “Phila” kiel gasto ĉe la Mierendorff
Vendrede, la 5-an de majo je la 14-a – 15:30
Ĉu eksterteranoj kuras ĉirkaŭe en la najbareco? Nu, ho ne: specioj kiel dinosaŭroj povus timigi infanojn. La “tempomaŝino navigisto Phila” (alinome terano D-ro Philipp Sonntag) elegante kaŝiĝas en esperantisto.
Vendrede, la 5-an de majo je la 14-a – 15:30 li parolos – preskaŭ nur en la germana, laŭ sia propra parolmaniero, riĉigita per iom da Esperanto – en la HaM (Haus am Mierendorffplatz)
pri la transgalaksia hejmsopiro por pacaj planedoj ĉirkaŭe. Kaj Phila povas iĝi nuntempa atestanto por ni. Li scivoleme demandas nin pri la gamo de reala ĝis falsa, de “paroli homece” ĝis “furiozi nehome”. Li diras afable, ke la planedo tero jam estas en antaŭfazo de civilizacio. Do li esperas, ke li povas senti pinĉon de eleganta homaro en Mierendorff. Ĉiaspecaj terloĝantoj estas bonvenaj por diskuto!
Bildo: Phila en sia tempomaŝino
Esperanto-kulturvespero en Esperanto-butiko, Katzbachstraße 25 (Kreuzberg). Trafikiloj: U6, Buslinio 248 – Platz der Luftbrücke, Buslinioj M43 kaj 140 – Dudenstraße/Katzbachstraße.
„Lastaj preparoj por Brunsvigo, unuaj interparoloj pri Strasburgo“
GEA-prezidanto Ulrich Brandenburg informos nin pri la preparoj al la 100-a Germana Esperanto-Kongreso en Brunsvigo 2023 kaj pri la unuaj interparoloj kun niaj francaj Esperanto-geamikoj pri la Eŭropa Esperanto-Kongreso en Strasburgo 2024.
Al la renkoniĝo: Lunde ĉe Viktoriaparko